Oei oei oei, het is moeilijk kiezen op de arbeidsmarkt momenteel. Niet voor de organisaties, die hebben soms niet eens een keuze, zo schaars is het binnen sommige functiegroepen. Nee, het is vooral moeilijk kiezen als je hulpverlener bent, een vakgebied waar we veel in doen.

Als je weet wat je wil is het relatief gezien goed te doen. Je moet dan vooral ook weten waar je dat kan halen. Want ook in datgene wat je wil zijn er tig smaken, richtingen en keuzes. Ga je alleen uit van vacatureteksten wordt het niet veel makkelijker. Ze lijken vaak op elkaar en onderscheid is alleen te maken als je aan tafel zit. Dan zie je wat de sfeer is, wat er precies gebeurt op de werkvloer en hoe er gewerkt wordt. Een te nemen horde, als je maar weet wat je wil.

Weet je niet wat je wil? Ai, dan is de arbeidsmarkt momenteel vrij hectisch en overweldigend. Mensen die niet weten wat ze willen kunnen daar niks aan doen, ze zijn bijvoorbeeld startend en hebben nog te weinig ervaring om al die keuzes op waarde te schatten. Of ze zijn juist al heel lang aan het werk bij dezelfde organisatie waardoor de laatste updates in functies en ontwikkelingen buiten de eigen scope zijn gebleven. In beide gevallen kan het zoeken naar een nieuwe functie pittig zijn.

Als je kijkt naar de zorg is die trend zo’n 6/7 jaar geleden ingezet met de decentralisatie in de zorg. Er is een extra dimensie bijgekomen. Eentje die volop beweegt en ontwikkelt. De meningen zijn overigens verdeeld of de ontwikkelingen positief zijn, maar dat is een discussie voor een ander moment.

Vroeger, toen je poep nog met een lange oe schreef, had je veel minder keus. Je studeerde af, maakte niet eens veel uit op welk niveau, en dan werkte je vooral in residentiële settingen, dus onder een dak. Van een instellingen, een ziekenhuis etc. Alle doelgroepen en problematiek werd verzameld in een gebouw, een instelling en daar woonden de mensen die zorg kregen. Globaal gezien uiteraard, wellicht lichtelijk kort door de bocht, maar voor het overzicht wel helder.

Rond 2010 zag je meer en meer ambulante functies. Begeleiding bij de mensen thuis. Een extra dimensie als je als hulpverlener een keer wat anders wilde. Je kon de beweging dan ook zien en het verloop werd groter bij organisaties. Maar dit kwam vanaf 2015 in een ware stroomversnelling.

In 2015 werd er gedecentraliseerd. Er kwam een heel nieuw speelveld bij, het zogenaamde voorliggende veld. En de gemeente kreeg de taak om dat regelen en vorm te geven. Hop, zo erop gekwakt als een lepel aardappelpuree zoals ze werden geserveerd in de instellingen van weleer. Oh ja, en dat alles met een flinke bezuiniging als kers op de taart. Ook iets om later eens over verder te bomen.

Het werd uiteraard een totaal begrijpelijke chaos op veel vlakken. Met name organisatorisch en dat zag je 1 op 1 terug op de werkvloer van dat voorliggende veld. Binnen sociale teams, in de samenwerking tussen organisaties en in de samenwerking met, als je het zo kan noemen, het achterliggende veld; de organisaties die de meer specialistische zorg leveren.

In de afgelopen jaren hebben beide velden dus niet stilgezeten. Door de ontwikkelingen van de afgelopen jaren zijn er veel functies ontstaan, ontwikkeld en vormgegeven. Veel keus dus. Bijkomend dingetje is wel dat elke gemeente zelf kijkt en bepaald hoe het werk dat gedaan moet worden aangevlogen wordt. Hoe teams worden vormgegeven en hoe functies ingekleed worden qua taken. Met, zoals het ook wel een beetje hoort binnen de overheid, eigen titels en werkkaders en protocollen. 

En daar sta je dan met je diploma, vers van de pers. Of met je jarenlange ervaring bij die ene organisatie. 

Ga je dan casemanager Jeugd worden, of casusregisseur Jeugd? Word je trajectbegeleider of trajectregisseur? Misschien wel intensief ambulant gezinshulpverlener of ambulant systemisch werker. Als je het echt niet weet kan je altijd nog ouder-kind begeleider worden of opvoedondersteuning gaan geven binnen multiprobleem gezinnen. 

Het is exemplarisch voor hoe het veld en dus de arbeidsmarkt binnen de zorg in elkaar steekt momenteel. 

Niks ten nadele van functies die zijn doorontwikkeld en verder de diepgang in zijn gegaan, maar stel je ons eens voor. Op een verjaardag. En dat je dan de vraag krijgt wat je nou precies kan worden als hulpverlener. 

En er is veel moois gebeurd de afgelopen jaren. Er zit bakken, werkelijk bakken aan kennis in het veld en op de vloer. Er lopen mensen de benen onder het lijf vandaan en nieuwe inzichten en kennis vliegt je om de oren. In die zin heeft de zorg een enorme diepgang gekregen ten opzichte van de tijd dat je die lange oe nog gebruikte.

Je nu dus oriënteren in deze markt is een pittig verhaal. In ons werk zien we dat natuurlijk ook terug. Wij spreken ze ook, de mensen die niet goed weten wat ze kunnen met hun opleiding, maar ook niet goed weten wat het veld te bieden heeft. We proberen in zulke gesprekken overzicht te scheppen en te adviseren welke richtingen/settingen kunnen passen bij wat ze kunnen. We merken het ook aan de breedte van procedures waar mensen tegelijk in zitten. Ter verduidelijking; we spreken regelmatig professionals die een paar lijnen uit hebben staan, maar dan in totaal verschillende functies.Het maakt op zich niet uit, maar het zegt veel over de wispelturigheid van het zoeken momenteel, het ‘niet goed weten wat bij je past’.

Moeten we dat oplossen met elkaar? Nope, denk het niet. Er vallen geen gewonden. Is het zonde voor de werkvloer waar al zo veel verloop is? Absoluut. Zorg, maar ook het onderwijs, zijn bij uitstek velden die belang hebben bij een zekere continuïteit. En die staat onder druk als mensen starten in functies waarvan ze niet weten of het passend is. 

Opleidingen zouden hier een grote rol in kunnen spelen. Naast stages zou er meer gedaan kunnen worden aan het vergroten van de kennis over de praktijk. Wat is er waar te halen? Waar kom je bepaalde doelgroepen tegen? Maar vooral ook; wat zijn de nuances en precieze verschillen in functies. 

Wij zijn allemaal hulpverleners en hebben deze opleidingen gedaan. Toen kregen we al niet heel veel praktijkinformatie, maar dat was nog in de tijd dat het minder nodig was. Helaas merken we in onze gesprekken dat het tegenwoordig nog steeds niet veel gebeurd en dat is zonde met zo’n dynamisch veld van de afgelopen jaren. 

Al met al nog veel winst te behalen met elkaar. 

Van alles wat er bij arbeidsbemiddeling komt kijken worden we misschien wel het meest blij van hulpverleners helpen om richting te bepalen. In een nieuw stap in hun loopbaan, of juist in de eerste stap in hun loopbaan. We willen ze altijd nieuwe inzichten geven, ze een stukje wijzer de deur uit zien gaan.

Soms alleen met een paar mooie tips op zak, en soms met een vacature vanuit ons als: 

• trajectcoördinator of 
• begeleider B (hetzelfde als begeleider A binnen die andere organisatie) of
• stapmedewerker of
• ambulant gezinshulpverlener of
• ambulant jongerenhulpverlener of
• medewerker educatie of
• begeleider met verzorgende taken of
• begeleider EMB of
• begeleider MVG of
• agogisch regiehulpverlener of
• agogisch begeleider of
• pedagogisch medewerker 3 of
• pedagogisch medewerker A of
• …